DUA EDERKEN ISRARCI OLMALI MIYIZ?
Yazar İhsan SEYHAN
06/08/2016, 2273 kez okundu
"Rabbiniz hayiydir, kerimdir. Kulu dua ederek kendisine elini kaldırdığı zaman, O, ellerini boş çevirmekten istihya eder." (Tirmizî, Daavât 118, (3551); Ebû Dâvud, Salât 358, (1488).
Hayiy, çok haya eden, fazlaca utanan demektir. Haya vasfını Allah hakkında lügat manasında kullanmak uygun değildir. Çünkü, lügat olarak haya, kişide ayıplanma ve kınanma korkusu gibi bir şey sebebiyle hâsıl olan değişme ve inkisâr mânasına gelir. Böyle bir hâl Zât-ı Zülcelâl hakkında muhaldir. Öyle ise lügat yönüyle "çok utanan" mânasına gelen hayiy kelimesi Allah hakkında kullanılınca, bundaki gaye maksuddur.
Hayadan maksad ve gaye ayıplanacak şeyin yâni hoş olmayan şeyin terki olduğuna göre, ulemâ, Allah hakkında şu mânada anlamıştır:
Allah'ın "hayiy" olması, kulu memnun edecek şeyi yapması, ona zarar verecek şeyi terketmesi demektir. Öyle ise sadedinde olduğumuz hadisi, "Cenab-ı Hakk, dua eden kuluna, kulun hayrına olan şeyi mutlaka verir, duasını sevapsız, boş bırakmaz" diye anlayacağız. Bu "verme" işinin Cenab-ı Hakk'ın hikmeti muktezasınca, ya "istediğine aynen kavuşması" yahut "daha iyisinin verilmesi" yahut da "sevap verilmesi, günahlarının azaltılması" şeklinde tecelli edeceği şeklinde anlamak gerekir...
Hz. İbnu Mes'ud (radıyallâhu anh) anlatıyor: "Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) duayı üç kere yapmaktan, istiğfarı üç kere yapmaktan hoşlanırdı." (Ebû Dâvud, Salât 361, (1524).
Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm) ısrar ve tekrar tavsiye etmektedir. Bu rivâyet, Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)'ın, dua veya istiğfar ettiği zaman üçer sefer tekrarladığını göstermektedir.
Hz. Ebû Hüreyre (radıyallâhu anh) anlatıyor: "Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki:
"Acele etmediği müddetçe herbirinizin duasına icâbet olunur. Ancak şöyle diyerek acele eden var: "Ben Rabbime dua ettim duamı kabul etmedi." (Buhârî, Daavât 22; Müslim, Zikr 92, (2735); Muvatta, Kur'an 29 (1, 213); Tirmizî, Daavât 145, (3602, 3603); Ebû Dâvud, Salât 358, (1484).
Müslim'in diğer bir rivâyeti şöyledir:
"Kul, günah talebetmedikçe veya sıla-i rahmin kopmasını istemedikçe duası icâbet görmeye (kabul edilmeye) devam eder."
Tirmizî'nin bir diğer rivâyetinde şöyledir:
"Allah'a dua eden herkese Allah icâbet eder. Bu icâbet, ya dünyada peşin olur, ya da ahirete saklanır, yahut da dua ettiği miktarca günahından hafifletilmek sûretiyle olur; yeter ki günah taleb etmemiş veya sıla-ı rahmin kopmasını istememiş olsun, ya da acele etmemiş olsun."
Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm), bu hadislerinde dua eden insanların bir zaafına dikkat çekmektedir: "İsti'cal" yani acelecilik. Bir başka ifâde ile duanın hemen karşılığını görme arzusu, Müslim'in bir rivâyetinde "Ya Rasulallah İsti'cal nedir?" diye sorulunca şu açıklamayı yapar:
"Dua ettim, ettim de hiçbir neticesini görmedim" der ve o anda duayı terkeder."
Şu halde Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm), duanın terkine sevkedecek bir aceleciliği hoş görmüyor. Bu sebeple, her hâlukârda dua etmeye devam edilmesi için, duanın mutlaka netice vereceğini kesin bir dille ifâde ettikten sonra bu kabulün şu sûretlerden biriyle olcağını belirtir:
"1. Ya isteğe uygun olarak dünyada görülecek bir şekilde makbul olur.
2. Ya âhirette verilmek üzere sevap takdir edilir.
3. Yahut günahları affedilir."
Şu halde, bu hadis, neticeye hiç aldırmadan dua etmeye, Allah'tan hayırlı şeyler istemeye devam etmeye teşvik etmektedir. Duayı ibadetin, kulluğun bir gereği bilip, ara vermeden devam etmelidir. Mü'min ibadetten usanmaz, zaten hayatının gayesi ibadet ve kulluktur. Zîra Allah insanları sadece ve sadece ibâdet için yaratmış bulunmaktadır (Zâriyat, 51/56). İcâbetin gecikmesi, henüz vakti gelmediğinden, yahut daha çok ibadet edip mübâlağa göstermesi gereğindendir. Zîra, Cenâb-ı Hakk duada mübâlağa ve ısrarı sevmekte, çok dua edenlerin duasını kabul buyurmaktadır.
(İbrahim Canan, Kutub-i Sitte Tercüme ve Şerhi, Akçağ Yayınları:6/545.)
Sorularla İslamiyet
ŞANS OYUNLARI HARAM MIDIR?
3827 kez okundu, 06/08/2016
HACCIN TARİF ve FAZİLETLERİ - III
1174 kez okundu, 06/08/2016
HACCIN TARİF ve FAZİLETLERİ - II
1232 kez okundu, 06/08/2016
HACCIN TARİF ve FAZİLETLERİ - I
1389 kez okundu, 06/08/2016
KADİR GECESİ'NDE NASIL İBADET EDİLİR?
1771 kez okundu, 06/08/2016
ORUCUN VE RAMAZAN AYININ FAZİLETİ
2243 kez okundu, 06/08/2016
ÜÇ AYLARIN FAZİLETLERİ - I
3219 kez okundu, 06/08/2016
RİSALE NUR’DAN HASTALAR RİSALESİ
3483 kez okundu, 06/08/2016
UMRENİN FAZİLETİ
1665 kez okundu, 06/08/2016
İMAM-I ŞAFİİ HAZRETLERİ KİMDİR?
1555 kez okundu, 06/08/2016
KUTUPLARA YAKLAŞTIKÇA NAMAZ VAKİTLERİ
2710 kez okundu, 06/08/2016
MEVLİD KANDİLİ ÖNEMİ VE FAZİLETLERİ NELERDİR?
2720 kez okundu, 06/08/2016
MEVLİD KANDİLİ NEDİR?
1720 kez okundu, 06/08/2016
NAMAZ, AHLAK, HAYAT NAMAZI VE NEFS TEZKİYESİ
2646 kez okundu, 06/08/2016
ESKİ BAYRAMLAR VE YENİ BAYRAMLAR ARASINDAKİ FARKLAR
3236 kez okundu, 06/08/2016
KURBAN KESMENİN FAZİLETİ
1879 kez okundu, 06/08/2016
NEDEN HER İNSANIN İRADESİ FARKLIDIR?
2329 kez okundu, 06/08/2016
DUA EDERKEN ISRARCI OLMALI MIYIZ?
2274 kez okundu, 06/08/2016
LUT KAVMİ
2133 kez okundu, 06/08/2016
ORUÇ CENNETE GÖTÜRÜR
1824 kez okundu, 06/08/2016
RAMAZAN AYI RAHMET VE MAĞFİRET AYIDIR
1828 kez okundu, 06/08/2016
RAMAZAN AYI ORUÇ AYIDIR
1756 kez okundu, 06/08/2016
RAMAZAN AYI KUR'AN-I KERİM AYIDIR
1771 kez okundu, 06/08/2016
RAMAZAN AYI VE ÖNEMİ
1754 kez okundu, 06/08/2016
BERAT GECESİNDE NELER YAPMALI?
1846 kez okundu, 06/08/2016
ŞABAN AYI'NIN FAZİLETLERİ
1825 kez okundu, 06/08/2016
CENNET ANALARIN AYAKLARI ALTINDADIR
1852 kez okundu, 06/08/2016
MİRAÇ KANDİLİ NEDİR FAZİLETLERİ NELERDİR?
1888 kez okundu, 06/08/2016
ADI GÜZEL, KENDİ GÜZEL MUHAMMED
2083 kez okundu, 06/08/2016
KUTLU DOĞUM HAFTASI İLE MEVLİT KANDİLİ
2003 kez okundu, 06/08/2016
İŞTE REGAİP KANDİLİ HAKKINDA BİLGİ
2522 kez okundu, 06/08/2016
İSLAMİYET’İN DOĞUŞU VE YAYILIŞI
2280 kez okundu, 06/08/2016
İSLAMİYET'TEN ÖNCE TÜRK DEVLETLERİ
2118 kez okundu, 06/08/2016
ABDESTİN SÜNNETLERİ
2017 kez okundu, 06/08/2016
ABDESTİN FARZLARI
1974 kez okundu, 06/08/2016
ABDEST NASIL ALINIR
1985 kez okundu, 06/08/2016
ABDEST NEDİR
1876 kez okundu, 06/08/2016
NAMAZ DİNİN DİREĞİDİR
2059 kez okundu, 06/08/2016
İSLAM DİNİNDE BASKI VE ZORLAMAK YOKTUR
2261 kez okundu, 06/08/2016
PEYGAMBER EFENDİMİZİN GÜNLÜK HAYATA AİT SÜNNETLERİ
2293 kez okundu, 06/08/2016
İSLAMDA ADAB - I
2085 kez okundu, 06/08/2016
EFENDİMİZ (S.A.V)'İN YASAKLADIĞI VE TAVSİYE ETTİĞİ İSİMLER
2014 kez okundu, 06/08/2016
HZ MUHAMMEDİN HAYATI
2275 kez okundu, 06/08/2016
HZ.LOKMAN PEYGAMBERİN HAYATI
2949 kez okundu, 06/08/2016
HZ.SÜLEYMAN PEYGAMBERİN HAYATI
2245 kez okundu, 06/08/2016
HZ.DAVUT PEYGAMBERİN HAYATI
2165 kez okundu, 06/08/2016
HZ.HARUN PEYGAMBERİN HAYATI
2411 kez okundu, 06/08/2016
HZ. MUSA PEYGAMBERİN HAYATI
2532 kez okundu, 06/08/2016
HZ. YUNUS PEYGAMBERİN HAYATI
2244 kez okundu, 06/08/2016
HZ.ŞUAYB PEYGAMBER HAYATI
2279 kez okundu, 06/08/2016
HZ.ZÜLKİFL'İN HAYATI
2422 kez okundu, 06/08/2016
HZ. EYÜP PEYGAMBERİN HAYATI
2157 kez okundu, 06/08/2016
HZ. YAKUP'UN HAYATI
2365 kez okundu, 06/08/2016
HZ.İSHAK PEYGAMBERİN HAYATI
2377 kez okundu, 06/08/2016
HZ.İŞMOİL HAYATI
3076 kez okundu, 06/08/2016
HZ. ZÜLKARNEYN HAYATI
3175 kez okundu, 06/08/2016
HZ.NUH HAYATI
2410 kez okundu, 06/08/2016
HZ.İDRİS'İN HAYATI
2677 kez okundu, 06/08/2016
HZ. SIT (S.A.)
2741 kez okundu, 06/08/2016
HZ. YUSUF PEYGAMBERİN HAYATI
3124 kez okundu, 06/08/2016
HABİL İLE KABİL'İN HAYATI
2690 kez okundu, 06/08/2016
KADİR GECESİNİN ÖNEMİ
1979 kez okundu, 06/08/2016
ORUÇ'UN FAYDALARI
2332 kez okundu, 06/08/2016
RAMAZAN AYIN FAZİLETİ
3299 kez okundu, 06/08/2016
RAMAZAN AYI GELMEDEN ÖNCE NELER YAPILIR
3106 kez okundu, 06/08/2016
İŞTE BERAT KANDİLİ ÖNEMİ VE ANLAMI
2828 kez okundu, 06/08/2016
ŞABAN AYINDA ORUÇ TUTMANIN MÜKÂFATI
3203 kez okundu, 06/08/2016
MİRAÇ KANDİLİ NEDİR?
2486 kez okundu, 06/08/2016
Hz. ÂDEM HAYATI
3849 kez okundu, 06/08/2016
RECEB AYI VE REGAİB GECESİNİN FAZİLETİ
2818 kez okundu, 06/08/2016
HZ.MUHAMMED (S.A.V)´İN HAYATI
2856 kez okundu, 06/08/2016
HZ.SALİH'İN HAYATI
2752 kez okundu, 06/08/2016
RUHUN ŞAD OLSUN BÜYÜK ÜSTAD
2699 kez okundu, 06/08/2016
Fatiha Süresini Hiç Böyle Okumuşmuydunuz
3233 kez okundu, 06/08/2016