Yazar Doç.Dr.Şerif YILMAZ
26/07/2015, 2403 kez okundu
Pankreas, midenin arkasında yer alan süngerimsi, sosis şeklinde, çengele benzer yapıda bir salgı bezi olup, kan şeker değerinin kontrolü, alınan protein ve yağların sindirilmesine yardımcı olan enzimlerin üretimi gibi önemli fonksiyonlara sahiptir. Asıl görevi, aralarında insülinin de bulunduğu hormonları salgılamaktır.
Pankreas kanseri tüm dünyada en öldürücü kanser türlerinden birisidir. Batıda ikinci en sık gastrointestinal kanser olması yanında, kanserden ölümlerde dördüncü sıklıktadır. Dünyada kanser çalışmalarındaki en ileri gelişmelere rağmen bu kanserin süreci konusunda anlamlı bir adım atılamamıştır. Pankreas kanseri 45 yaşından önce nadir görülür ve genellikle ileri yaş hastalığıdır. Erkeklerde daha sık görülür. Kanser gelişimine genetik ve çevresel faktörler katkıda bulunmaktadır. En önemli çevresel faktör ‘sigara’ alışkanlığıdır. İkinci önemli çevresel faktör diyet etkisidir. Yağ ve et kompozisyonu yüksek diyet şekilleri bu kanser ile yakın ilişkili bulunmuştur. Bunun aksine genetik yapısı ile oynanmamış taze meyve ve sebze tüketiminin koruyucu yönü öne çıkarılmıştır. Özellikle yakın dönemde ve 50 yaş üzerinde yeni ortaya çıkan şeker hastalığında bu kanser olasılığı akla gelmeli ve belirgin karın ağrısı ve kilo kaybı şeker hastalığına eşlik ediyorsa mutlaka doktora başvurulmalıdır. Yoğun alkol tüketiminin de kanser gelişimine katkısı olmaktadır.
Pankreas kanal hücrelerinden (duktal epitel) gelişen bu kanserde klinik belirtiler kanserin evresi ve pankreastaki yerleşim alanıyla ilgili olabilmektedir. Genellikle geç tanı konulabildiğinden dolayı pankreas kanserli hastaların sadece %20’si tedavi amaçlı cerrahi girişime uygun aday olabilmektedir. Pankreasın baş kısmı tümörleri tıkanma sarılığı bulguları vererek daha erken tanınabilir. Belirgin bir şikâyet gelişmediğinden (sessiz) pankreasın gövde ve kuyruk kısmının tümörlerinde tanı genellikle çok daha geç olmaktadır. Üst-orta karın bölgesinde hafif dolgunluk hissi ile beliren karın ağrısı en temel şikâyettir. Buna bulantı, halsizlik, vücutta sararma, kaşıntı, kilo kaybı, belirgin iştahsızlık eşlik edebilir. Yakın tarihte polikliniğimize 15 gündür var olan tüm vücut kaşıntısı ile başvuran bir erkek erişkin hastada kaşıntının pankreastaki kitlenin (kanser) safra yollarını tıkayıcı etkisinden kaynaklandığını saptadık.
Pankreas kanserinde tanı ultrasonografi, endosonografi, bilgisayarlı tomografi, magnetik rezonans, PET-CT, ERCP gibi yöntemlerle konulabilir. Kandaki tümör belirteçleri (CA19-9) katkıda bulunabilir. Pankreasta görülen kitleden biyopsi almak tanı için en kesin yöntemdir. İlgili radyolojik metodlarla tümörün evresi belirlenerek cerrahi için aday hastalar seçilir.
Hastalığın tedavisi öncelikle cerrahidir. Maalesef tüm tıbbi gelişmelere rağmen tanı konulan olguların sadece %15-20’si cerrahiye uygun olabilmektedir. Çoğunlukla kanserin yayılım bulguları (karında su toplanması, karaciğer metastazı vb) nedeniyle kalıcı tedavi şansını yitirmiş olgularla karşı karşıya kalmaktayız. Radikal cerrahi yapılamayan olgularda saptanan sorunlara yönelik rahatlatıcı girişimler söz konusudur. Tıkanma sarılığı gelişenlere ERCP eşliğinde stent yerleştirme (merkezimizde güvenle yapılmakta), ağrıyı kesmek amaçlı sinir blokajları bunlar arasındadır. Kemoterapi ve radyoterapinin bilinen klasik pankreas kanserine katkısı oldukça sınırlıdır. Tedaviye alternatif tıp ürünlerinin (bitkisel) katkısı yoktur.
İLTİHABİ BAĞIRSAK HASTALIĞI (KOLİT)
4807 kez okundu, 26/07/2015
AİLEVİ AKDENİZ ATEŞİ (FMF)
2246 kez okundu, 26/07/2015
MİDE KANAMASI
3370 kez okundu, 26/07/2015
ÇÖLYAK HASTALIĞI
2513 kez okundu, 26/07/2015
ERCP
2727 kez okundu, 26/07/2015
KOLONOSKOPİ
2914 kez okundu, 26/07/2015
ENDOSKOPİ
2761 kez okundu, 26/07/2015
PANKREAS KANSERİ
2404 kez okundu, 26/07/2015
MİDE KANSERİ
2408 kez okundu, 26/07/2015
KALIN BARSAK (KOLON) KANSERİ
2595 kez okundu, 26/07/2015
İRRİTABL (HASSAS) BARSAK SENDROMU
2981 kez okundu, 26/07/2015
GASTROÖZOFAGEAL REFLÜ TEDAVİSİ
3132 kez okundu, 26/07/2015
GASTROÖZOFAGEAL REFLÜ HASTALIĞI
3542 kez okundu, 26/07/2015
MİDE ÜLSERİ-3
2814 kez okundu, 26/07/2015
MİDE ÜLSERİ-2
2962 kez okundu, 26/07/2015
MİDE ÜLSERİ-1
3150 kez okundu, 26/07/2015
KARACİĞER NAKLİ
3832 kez okundu, 26/07/2015
KARACİĞER SİROZU
2867 kez okundu, 26/07/2015
HEPATİT C
2810 kez okundu, 26/07/2015
HEPATİT B’DE AŞILAMA
3159 kez okundu, 26/07/2015
HEPATİT B’DEN KORUNMA
3430 kez okundu, 26/07/2015
HEPATİT B’DE RİSK GRUPLARINI TANIMLAMA
3240 kez okundu, 26/07/2015
KRONİK HEPATİT B’DE TEDAVİ
4643 kez okundu, 26/07/2015
HEPATİT B ENFEKSİYONUNDA DOĞAL SEYİR
3317 kez okundu, 26/07/2015
HEPATİT B
2873 kez okundu, 26/07/2015
YAZI DİZİSİ ÖNSÖZÜ
3646 kez okundu, 26/07/2015