Yazar Doç.Dr.Şerif YILMAZ
26/07/2015, 2914 kez okundu
Kalın bağırsak insan vücudunda karın bölgesinde yer alan, ince bağırsağın devamı niteliğinde olan ve anüse kadar uzanan, gıdalarla alınan suyun emilimi yanında atıkların vücuttan uzaklaştırılmasına yarayan yaklaşık bir buçuk metre uzunlukta içi boş tübüler bir organdır. Kalın bağırsak çekum, çıkan kolon, transvers kolon, inen kolon, sigmoid kolon, rektum ve anal kanal olarak bölümlere ayrılır. Başta kalın bağırsağın kanserleri olmak üzere polip (et beni), ishal ya da kanama nedeni olabilecek durumların teşhis ve tedavisi için başvurulan kolonoskopi işlemi oldukça değerli bir yöntemdir. Kolonoskop parmak kalınlığında, bükülebilir, ucunda görüntü almayı sağlayan kamerası olan hortum şeklinde bir alettir. Kolonoskopi cihazının makattan girilerek kalın bağırsağının görüntülenmesi işlemine kolonoskopi denmektedir. Kısa kolonoskopi olarak da adlandırılan Fleksible rektosigmoidoskopi işlemi anal kanal, rektum ve kalın bağırsağın son kısımlarını pratik olarak incelediğimiz bir diğer yöntemdir.
Kolonoskopi işlemi genellikle iyi tolere edilir, bazen hafif ağrı duyulabilir. Sıklıkla karında geçici gaz, şişkinlik, kramp hissedilebilir. İşlem, sakinleştirici (kısmi uyutucu) madde verilerek yapılmakta ve genellikle 10-15 dakika kadar sürmektedir. İşlemin yapılabilmesi için kalın bağırsağın temiz olması şarttır. Çeşitli bağırsak solüsyonları ve lavman şeklinde özel sıvılar verilerek barsak temizliği sağlanır. İşlem öncesi en az 3 günlük sıvı gıdalarla diyet uygulandığında hazırlık daha uygun yapılabilmektedir. Fleksible sigmoidoskopi işlemi öncesi hazırlık gereksinimi yoktur. Aynı gün işlemden yarım saat önce makattan sıkılacak temizleyici lavman yeterli görüntü ortamı sağlayacaktır. Her hastadan işlem öncesi ‘hasta bilgilendirme ve onay formu’ imzası alınmaktadır.
İşlem sırasında bağırsakta normalden farklı bir durum saptarsa tetkik için ilgili yapıdan biyopsi alabilir. Eğer polip denilen et benleri görülürse, polip zemininde gelişebilecek kalın bağırsak kanserlerini önlemek için genellikle polibin çıkarılması (polipektomi işlemi) gerekir. Polipler genellikle kanser değildir, ancak patolojik tetkikleri gereklidir. Merkezimizde bu konuyla ilgili gerekli tüm donanım mevcut olup çok sayıda hastaya hizmet verilmeye devam edilmektedir.
Deneyimli hekimler tarafından yapıldığında kolonoskopi genellikle güvenli bir işlemdir. Nadiren biyopsi yapılan veya çıkarılan polip bölgesinden kanama ve çok nadiren bağırsak duvarında yırtılma riskleri mevcuttur. Yırtılma olduğunda cerrahi müdahale gerekebilir. Merkezimizde hiçbir hastamızda bugüne değin barsak delinmesi gelişmemiştir. Hastalar sakinleştirici ilaç uygulaması sonrası bir süre için gözetim altında tutulmalılar. Yapılan ilaç, refleksleri ve doğru karar verme yeteneğini etkileyebilir, bu nedenle işlem sonrası bir gün boyunca araç kullanılmamalı, önemli kararlara imza atılmamalıdır. Acil bir durumdan şüphe edildiğinde hekime başvurulmalıdır.
Dünya Sağlık Örgütü kalın bağırsak kanseri önleme ve takip programında kolonoskopi işleminin hayati yeri vardır. Erken dönemde tanı konulan kanserlerde iyileşme oranı % 80-90 arasındadır. İleri yaşta olan (genellikle 40-50 yaş üstü) her birey temelde ortalama riske girdiği için kolonoskopik inceleme açısından değerlendirilmelidir. Öte yandan, herhangi bir yaşta olmasına rağmen makattan kan gelmesi, dışkılama alışkanlıklarının ishal veya kabızlık şeklinde değişmesi, şiddetli karın ağrısı atakları, gaz sancıları, karında kitle ele gelmesi, ailede birinci derece akrabada kalın bağırsak kanseri öyküsü varlığı, dışkıda kanama, dışkının incelmesi, açıklanamayan kansızlık, kendini aşırı yorgun hissetme, kilo kaybı gibi alarm bulgular halinde mutlaka hekime (özellikle Gastroenteroloji Uzmanına) başvurulmalıdır. Yöntem olarak insanların hoşuna gitmeyen bu uygulamanın hayat kurtarıcı avantajını kullanmak akıllıca olacaktır. Unutulmamalıdır ki hasta-hekim ilişkisi ve etik değerlere karşılıklı uyum, adı geçen çekinceleri büyük oranda azaltacaktır.
İLTİHABİ BAĞIRSAK HASTALIĞI (KOLİT)
4807 kez okundu, 26/07/2015
AİLEVİ AKDENİZ ATEŞİ (FMF)
2247 kez okundu, 26/07/2015
MİDE KANAMASI
3371 kez okundu, 26/07/2015
ÇÖLYAK HASTALIĞI
2514 kez okundu, 26/07/2015
ERCP
2727 kez okundu, 26/07/2015
KOLONOSKOPİ
2915 kez okundu, 26/07/2015
ENDOSKOPİ
2761 kez okundu, 26/07/2015
PANKREAS KANSERİ
2404 kez okundu, 26/07/2015
MİDE KANSERİ
2409 kez okundu, 26/07/2015
KALIN BARSAK (KOLON) KANSERİ
2596 kez okundu, 26/07/2015
İRRİTABL (HASSAS) BARSAK SENDROMU
2981 kez okundu, 26/07/2015
GASTROÖZOFAGEAL REFLÜ TEDAVİSİ
3132 kez okundu, 26/07/2015
GASTROÖZOFAGEAL REFLÜ HASTALIĞI
3542 kez okundu, 26/07/2015
MİDE ÜLSERİ-3
2814 kez okundu, 26/07/2015
MİDE ÜLSERİ-2
2962 kez okundu, 26/07/2015
MİDE ÜLSERİ-1
3151 kez okundu, 26/07/2015
KARACİĞER NAKLİ
3833 kez okundu, 26/07/2015
KARACİĞER SİROZU
2867 kez okundu, 26/07/2015
HEPATİT C
2811 kez okundu, 26/07/2015
HEPATİT B’DE AŞILAMA
3160 kez okundu, 26/07/2015
HEPATİT B’DEN KORUNMA
3431 kez okundu, 26/07/2015
HEPATİT B’DE RİSK GRUPLARINI TANIMLAMA
3241 kez okundu, 26/07/2015
KRONİK HEPATİT B’DE TEDAVİ
4644 kez okundu, 26/07/2015
HEPATİT B ENFEKSİYONUNDA DOĞAL SEYİR
3317 kez okundu, 26/07/2015
HEPATİT B
2874 kez okundu, 26/07/2015
YAZI DİZİSİ ÖNSÖZÜ
3646 kez okundu, 26/07/2015