Mide-barsak ülseri tanısında en önemli adım ayrıntılı şikâyet öyküsü almaktır. Bir önceki makalede belirttiğim şikâyet ayrıntıları iyice dinlenmelidir. Şikâyetler ülser hastalığını çağrıştırdığında tam tanı için radyolojik olarak geçmişte sık kullanılan baryumlu grafilere başvurulabilir. Yeni teknolojik cihazlar bu yönteme başvuru sıklığını azaltmıştır.
Ülser tanısında en değerli araç Endoskopidir. Bu işlem endoskop adı verilen parmak kalınlığında bükülebilir bir aletin ağızdan yutturularak yemek borusu, mide ve on iki parmak barsağının görüntülenmesi esasına dayanır. Halk arasında ‘hortum-boru’ gibi ifadeler bulabilen bu işlem sizlere anlatıldığı kadar kötü, zararlı bir yöntem değil; aksine bazı durumlarda hayat kurtarıcı bir uygulamadır. Hekim-hasta uyumu karşılıklı olduğunda genellikle bir dakikayı aşmayan inceleme süresi bazı durumlarda uzayabilir. Hastaların işlem sırasında nefeslerini tutmaları gerekmez. Yutma güçlüğü, karın üst kadran ağrısı, kanama gibi yakınmalarda yemek borusu, mide ya da onikiparmak barsağından kaynaklanan bir hastalık olup olmadığını saptamada çok değerlidir. Teşhis amacı dışında bazı durumlarda tedavi için de endoskopi yapılabilir (örneğin; polip denen et benlerinin çıkarılması, yemek borusu ya da mide çıkışındaki darlıkları genişletmek, yemek borusu, mide ve onikiparmak barsağındaki kanamaları durdurmak). Merkezimizde her ay yüzlerce hastaya güvenle uygulanan bu yöntem genellikle hasta uyanıkken yapılırken, aşırı duyarlı hastalarda ilaçla uyutarak da uygulanabilmektedir. Aşağıdaki resimde bir mide ülserinin endoskopik görünümü mevcuttur. İnceleme sırasında mide ülseri görülen olgulardan mide kanseri olasılığını ekarte etmek için küçük doku örnekleri alınmaktadır. Bu işlemin de hiçbir sakıncası yoktur.
Ülser hastalığı olan kişileri bekleyen problemler arasında ülser kanaması, ülser delinmesi, ülsere bağlı tıkanma yer alabilmektedir. Mide-barsak ülseri kanamaları konusunu ayrı bir makale başlığı altında gelecekte işleyeceğimi bildirmeliyim. Mide veya onikiparmak barsağının derin ülserlerinde delinme söz konusu olabilmektedir. Zamanında cerrahi müdahaleyle sorun giderilmez veya özel tıbbi tedaviyle kapanması sağlanmazsa hastanın ölümüne yola çan tehlikeli bir durum ortaya çıkabilir. Bu hastalarda ilk şikâyet karnın üst kısmında şimşek çakar gibi aniden başlayan ve bütün karna yayılan çok şiddetli ağrıdır. Soğuk ter, nabızda hızlanma, solukluk, kabızlık, bazen bulantı-kusma vardır. Çok nadir görülür. Muayenede bütün karında tahta gibi bir sertlik vardır. Ülserin gidişi esnasında belirtilerdeki şiddetlenme ve değişmeyle tıbbi tedaviye direnç hallerinde bu tür delinmeyi düşünmek gerekir. Diğer bir komplikasyon olan mide çıkışı tıkanıklığı genellikle onikiparmak barsağı ülserlerinde rastlanılan bir durumdur. Nadiren mide çıkış yolu ülserlerinde de gelişebilir. Bu hastalarda şiddetli bulantı ve kusmalar olur. Endoksopik veya cerrahi yöntemler tıkanıklığı açmada yararlı yaklaşımlardır. Önümüzdeki yazıda ülser tedavisini ayrıntıları ile sunmaya çalışacağım.
- 1. YAZI DİZİSİ ÖNSÖZÜ (3632 kez okundu.) - 22/02/2015
- 2. HEPATİT B (2865 kez okundu.) - 02/03/2015
- 3. HEPATİT B ENFEKSİYONUNDA DOĞAL SEYİR (3306 kez okundu.) - 08/03/2015
- 4. KRONİK HEPATİT B’DE TEDAVİ (4633 kez okundu.) - 15/03/2015
- 5. HEPATİT B’DE RİSK GRUPLARINI TANIMLAMA (3231 kez okundu.) - 22/03/2015
- 6. HEPATİT B’DEN KORUNMA (3420 kez okundu.) - 27/03/2015
- 7. HEPATİT B’DE AŞILAMA (3145 kez okundu.) - 05/04/2015
- 8. HEPATİT C (2801 kez okundu.) - 13/04/2015
- 9. KARACİĞER SİROZU (2856 kez okundu.) - 19/04/2015
- 10. KARACİĞER NAKLİ (3824 kez okundu.) - 26/04/2015
- 11. MİDE ÜLSERİ-1 (3142 kez okundu.) - 09/05/2015
- 12. MİDE ÜLSERİ-2 (2955 kez okundu.) - 18/05/2015
- 13. MİDE ÜLSERİ-3 (2804 kez okundu.) - 24/05/2015
- 14. GASTROÖZOFAGEAL REFLÜ HASTALIĞI (3532 kez okundu.) - 31/05/2015
- 15. GASTROÖZOFAGEAL REFLÜ TEDAVİSİ (3118 kez okundu.) - 14/06/2015
- 16. İRRİTABL (HASSAS) BARSAK SENDROMU (2969 kez okundu.) - 21/06/2015
- 17. KALIN BARSAK (KOLON) KANSERİ (2585 kez okundu.) - 01/07/2015
- 18. MİDE KANSERİ (2400 kez okundu.) - 12/07/2015
- 19. PANKREAS KANSERİ (2395 kez okundu.) - 26/07/2015
- 20. ENDOSKOPİ (2752 kez okundu.) - 26/07/2015
- 21. KOLONOSKOPİ (2902 kez okundu.) - 26/07/2015
- 22. ERCP (2716 kez okundu.) - 26/07/2015
- 23. ÇÖLYAK HASTALIĞI (2504 kez okundu.) - 26/07/2015
- 24. MİDE KANAMASI (3361 kez okundu.) - 26/07/2015
- 25. AİLEVİ AKDENİZ ATEŞİ (FMF) (2238 kez okundu.) - 27/09/2015
- 26. İLTİHABİ BAĞIRSAK HASTALIĞI (KOLİT) (4791 kez okundu.) - 27/09/2015